Nawet 20 mln ³úÅ‚ może dostać firma, która do 20 stycznia 2017 roku ³úÅ‚oży wniosek o dofinansowanie prac badawczych w branży motoryzacyjnej. Na program INNOMOTO Narodowe Centrum BadaÅ„ i Rozwoju przeznaczy 250 mln ³úÅ‚.


"DziÄ™ki programowi w Polsce mogÄ… powstać np. innowacyjne poduszki powietrzne, laserowe ukÅ‚ady oÅ›wietlenia czy ultralekkie samochody - podkreÅ›liÅ‚ wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego JarosÅ‚aw Gowin. Jego zdaniem "tego rodzaju innowacje przyczyniÄ… siÄ™ do wzmocnienia kluczowego sektora polskiej gospodarki, jakim jest ²ú°ù²¹²Ôż²¹ motoryzacyjna".
Program INNOMOTO ruszył 5 października. "Kontaktują się z nami zarówno małe, średnie, jak i duże spółki, które prowadzą lub zamierzają rozpocząć prace nad innowacyjnymi produktami czy technologiami z sektora automotiv" mówi w rozmowie z PAP ekspert ds. motoryzacji w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) Jakub Murawski.
Organizator konkursu nie stawa żadnych ograniczeń kapitałowych czy narodowościowych. W programie mogą uczestniczyć wszystkie firmy, które mają zarejestrowaną działalność w Polsce. Jest jednak warunek: żeby dostać pieniądze, trzeba przedstawić prototyp lub produkt gotowy do wdrożenia do produkcji.
Wartość dofinansowania może wynieść od 1 mln do 20 mln ³úÅ‚. Poziom dofinansowania pojedynczego projektu może siÄ™gnąć 80 proc. Na razie NCBiR na dofinansowanie przeznaczy 250 mln ³úÅ‚, ale w kolejnych latach pula ta bÄ™dzie rosÅ‚a (majÄ… być w sumie trzy transze).
"Dofinansowanie skłoni przedsiębiorców do utworzenia nowych lub rozbudowy istniejących działów B+R. W ten sposób Polska stanie się atrakcyjna dla inwestorów nie tylko z powodu niskich kosztów pracy, ale również pod względem innowacyjności produktów" wyjaśnia Gowin.
Polska ²ú°ù²¹²Ôż²¹ motoryzacyjna to ponad 2,7 tys. firm, z czego wiÄ™kszość (ok. 3/4) to maÅ‚e spółki zatrudniajÄ…ce do 10 osób. W caÅ‚ym sektorze pracuje ok. 2,7-2,8 tys. ludzi. Sektor ma 1,4-proc. udziaÅ‚ w tworzeniu PKB (ok. 23 mld ³úÅ‚) i stanowi ok. 12 proc. polskiego eksportu (ok. 69,6 mld ³úÅ‚).
Największy udział w sprzedaży za granicę mają duże koncerny obecne w Polsce m.in.: Fiat, Opel, Volkswagen, Delphi, Faurecia, Volvo czy RTW. Wysyłają one produkowane u nas części, np. silniki, akcesoria.
W produkcji i sprzedaży całych samochodów osobowych już dawno wypadliśmy z czołówki. W 2015 roku wyprodukowaliśmy ok. 660 tys. aut (fiatów, opli, volkswagenów), podczas gdy np. Czechy 1,3 mln. Nasi południowi sąsiedzi mają Skodę, w którą od lat inwestuje niemiecki koncern Volkswagen. Polska nie ma własnej marki samochodów osobowych.
Ma za to liczÄ…cych siÄ™ na Å›wiecie producentów autobusów, traktorów, naczep, systemów napÄ™dowych. Na liÅ›cie sÄ… m.in.: Solaris i Solbus (autobusy), Wielton (naczepy i przyczepy), Wawrzaszek (pojazdy specjalistyczne), Groclin (tapicerka), Boryszew (podzespoÅ‚y), Ursus (ciÄ…gniki). Wszystkie te firmy znala³úÅ‚y niszÄ™ w branży, zainwestowaÅ‚y też w opracowanie nowych rozwiÄ…zaÅ„, czÄ™sto wyprzedzajÄ…c zagranicznÄ… konkurencjÄ™.
"Solaris jest dziś firmą, która dyktuje trendy na świecie, wyprzedzając takie potęgi jak Man czy Mercedes - mówi Murawski.
Spółka jako jedna z pierwszych w Europie rozpoczęła prace nad autobusami z napędem hybrydowym i elektrycznym. Elektryczne autobusy Solarisa jeżdżą m.in. po Brunszwiku, Berlinie, Hamburgu, Dreźnie, Dusseldorfie oraz szwedzkim Vasteras. W Polsce zaś m.in. po Warszawie, Krakowie, Jaworznie.
Na poczÄ…tku listopada spółka rozpoczęła realizacjÄ™ dostawy 300 swoich autobusów do WÅ‚och. To jeden z najwiÄ™kszych tego typu kontraktów w Europie. W 2015 roku spółka zanotowaÅ‚a 1,7 mld ³úÅ‚ przychodów, pracuje nad budowÄ… pierwszego dwuprzegubowego autobusu elektrycznego z wodorowym ogniwem paliwowym.
Na bazie doÅ›wiadczeÅ„ spółki wicepremier Mateusz Morawiecki zapowiedziaÅ‚ stworzenie w Polsce silnego sektora specjalizujÄ…cego siÄ™ w produkcji autobusów elektrycznych. Za 3-4 lata może to być ²ú°ù²¹²Ôż²¹ o obrotach kilku miliardów euro.
O ile w tzw. motoryzacji tradycyjnej polscy przedsiębiorcy musieli nadrabiać zaległości wobec zagranicznych koncernów, to jeśli chodzi o projektowanie różnych rozwiązań informatycznych w autach, nie powinni mieć kompleksów. Np. wrocławska firma Rec Global opracowała system, który potrafi odczytywać emocje kierowcy i dostosować do niego np. prędkość czy czas hamowania. Wystarczyło zamontować kilka kamer, które obserwują szerokości źrenicy czy prędkości oddechu kierującego, a następnie informacje te zgrać z systemem napędowym i hamulcami.
W Polsce trwajÄ… też prace nad opracowaniem samo jeżdżącego samochodu. Åódzkie studio One One Lab ogÅ‚osiÅ‚o, że jest już na takim etapie, że pierwsze autonomiczne auta bÄ™dÄ… mogÅ‚y wyjechać na ul. PiotrkowskÄ… w 2020 roku. Brakuje jednak kilkudziesiÄ™ciu milionów ³úÅ‚otych, by projekt wdrożyć do produkcji.
"To prawda, że pomysłów w Polsce powstaje dużo, ale potem wiÄ™kszość z nich wpada w czarnÄ… dziurÄ™. Firmom brakuje pieniÄ™dzy, cierpliwoÅ›ci, wiedzy. 80 proc. pomysłów, które przes³úÅ‚y do fazy prototypu nie jest wdrażana" - mówi Murawski.
Jedną z zachęt do inwestowania w badania i rozwój ma być tzw. mała ustawa o innowacyjności, którą w tym roku uchwalił Sejm. Znosi ona od własności intelektualnej wnoszonej do spółki. Małe i średnie przedsiębiorstwa będą mogły odpisać od podatku koszty uzyskania patentu. Oprócz tego przedsiębiorcy będą mogli odliczać koszty na działalność B+R nie przez trzy, ale przez sześć lat.
"Wzrost gospodarczy Polski zależy m.in. od współpracy nauki i biznesu. Pierwsza ustawa o innowacyjności to jedno z działań podjętych na rzecz wzmocnienia tej współpracy. Ulgi podatkowe dla przedsiębiorców zachęcą ich do inwestowania w badania i rozwój, a ułatwienie procedury uwłaszczenia naukowców sprawi, że więcej pomysłów, zamiast do szuflady, trafi na rynek" mówi Gowin.
Z raportu firmy konsultingowej PwC wynika, że w latach 2011-2013 przedsiÄ™biorstwa z branży motoryzacyjnej byÅ‚y piÄ…tÄ… najbardziej innowacyjnÄ… gałęziÄ… gospodarki. W okresie tym nowe rozwiÄ…zania w produktach lub procesach zostaÅ‚y wdrożone przez 33,7 proc. firm z branży. Produkty innowacyjne odpowiadajÄ… za 26 proc. jej przychodów. To znacznie wiÄ™cej niż Å›rednia dla caÅ‚ego przemysÅ‚u. Wartość nakÅ‚adów na badania i rozwój w przemyÅ›le motoryzacyjnym wzrosÅ‚a ze 187 mln ³úÅ‚ w 2012 r. do 427 mln ³úÅ‚ w roku 2013.
Ewa Wesołowska (PAP)
ewaw/ amac/ pad/