O 39 proc. wzrosła liczba pracowników branży fotowoltaicznej w Europie w ciągu jednego roku. Na koniec 2022 roku było ich 648 tysięcy, podczas gdy w 2021 roku ta liczba wynosiła 466 tysięcy – wynika z raportu Solar Power Europe dotyczącego zatrudnienia w sektorze energii słonecznej w UE w 2023 r. W dodatku zapotrzebowanie na pracowników jest tu cały czas duże, również w Polsce.
Raport Solar Power Europe przewiduje, że już w 2025 r. będzie zatrudnionych ponad 1 mln pracowników w europejskiej branży fotowoltaicznej. Tylko w ciągu roku ich liczba wzrosła o 39 proc. – z 466 tysięcy w 2021 roku do 648 tysięcy na koniec 2022 roku.
Nie tylko handlowcy i instalatorzy
Jak twierdzi Paulina Wojciechowska z Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaiki, rynek pracy w sektorze energetyki słonecznej dynamicznie się rozwija. Jest to związane z rosnącym zainteresowaniem odnawialnymi źródłami energii oraz dążeniem do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Natomiast globalne inwestycje w fotowoltaikę prowadzą do tworzenia nowych miejsc pracy, zarówno w obszarze produkcji samej technologii, jak i w sektorze usługowym związanym z instalacją i utrzymaniem instalacji fotowoltaicznych. Jest to praca nie tylko w obszarze technicznym, ale i biznesowym czy administracyjnym.
– Polska jest jednym z liderów zatrudnienia w fotowoltaice – mówi Dz Paulina Wojciechowska. – Ostatnie lata sytuowały nasz kraj w czołówce pod względem przyrostu nowych mocy, co miało miejsce głównie dzięki dynamicznemu rozwojowi rynku prosumenckiego. Dlatego zatrudnienie dotyczyło przede wszystkim handlowców i instalatorów. Obecnie obserwujemy mniejszą dynamikę na tym rynku, więcej natomiast dzieje się w sektorze fotowoltaiki wielkoskalowej. Z jej rozwojem wiązać się będzie wzrost zatrudnienia w obszarze O&M, czyli zarządzania farmami słonecznymi i ich utrzymaniem.
Według Pauliny Wojciechowskiej, w miarę rozwoju sektora można oczekiwać, że będą pojawiały się także nowe możliwości zatrudnienia, a rynek pracy będzie coraz bardziej zróżnicowany i konkurencyjny.
Jakie wymagania trzeba spełnić?
Obowiązki montera instalacji fotowoltaicznych polegają w dużej mierze na wyznaczaniu bezpiecznych tras kablowych, montażu przewodów i modułów, dokonywaniu pomiarów, montażu i konfiguracji falowników prądu oraz oceny poprawności działania instalacji. Dlatego, aby wykonywać taką pracę, trzeba spełnić wiele wymagań. Konieczne jest posiadanie uprawnień elektrycznych SEP w kategorii E i D. Ponadto należy odbyć kurs zwieńczony państwowym egzaminem, po zdaniu którego otrzymuje się certyfikat UDT na 5 lat.
Z kolei do obowiązków projektantów instalacji fotowoltaicznych należy tworzenie projektów technicznych, przygotowanie dokumentacji, a także opracowywanie analizy pracy instalacji. W ich przypadku konieczne jest ukończenie studiów na kierunku technicznym, a także posiadanie uprawnień budowlanych do projektowania instalacji urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.
Natomiast aby pracować jako doradca handlowy w branży fotowoltaicznej, trzeba mieć doświadczenie sprzedażowe, szczególnie w kontaktach z przedsiębiorcami, a także wiedzę na temat odnawialnych źródeł energii.
Zawsze można się przekwalifikować
Jak twierdzą twórcy raportu Solar Power Europe, na wdrożenie fotowoltaiki w nadchodzących latach duży wpływ będzie miała dostępność odpowiednich umiejętności i pracowników do przeprowadzenia niezbędnych prac.
Biorąc pod uwagę, że branża fotowoltaiczna szybko się rozwija, a co za tym idzie, panele słoneczne ewoluują, falowniki fotowoltaiczne są coraz bardziej digitalizowane, a pojazdy elektryczne i pompy ciepła oferują nowe możliwości połączeń w budynku, konieczne jest odpowiednie i stałe kształcenie specjalistów. Aby nadążać za rozwojem technologii, elektrycy i instalatorzy muszą mieć dostęp do odpowiednich programów podnoszenia kwalifikacji, w ścisłej współpracy z producentami.
Szansę na pracę w branży fotowoltaicznej mają również osoby, które nie miały dotychczas takich doświadczeń zawodowych. Wiele zawodów związanych z energią słoneczną jak np. pracownik zajmujący się budową instalacji fotowoltaicznych lub dekarz, można wykonywać po wcześniejszym przekwalifikowaniu się.
Ile można zarobić?
Jak podaje portal fotowoltaikawpolsce.com, zarobki przedstawicieli handlowych w tej branży opierają się głównie o prowizję liczoną od mocy sprzedanej instalacji. Podstawę pensji otrzymują zazwyczaj specjaliści zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę – ta wynosi najczęściej od 2 do 5 tys. ł brutto.
Przedstawiciele handlowi w branży PV raczej nie mogą liczyć na podpisanie umowy o pracę od pierwszego dnia pracy. Często przedstawiciele handlowi mają własną działalność gospodarczą. Natomiast pełnoetatowy konsultant biznesowy może korzystać m.in. z samochodu służbowego, kart paliwowych i telefonu służbowego. Skutkuje to jednak niższymi prowizjami w porównaniu do sprzedawców posiadających własną działalność gospodarczą, gdyż w przypadku umowy o pracę prowizja wynosi od 100 do 300 ł za 1 kWp sprzedanych instalacji.
Z kolei monterzy dopiero rozpoczynający swoją pracę mogą liczyć na zarobki rzędu od 4 do 6 tys. ł brutto. Wraz z doświadczeniem wynagrodzenie wzrasta. Ci, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą, zarabiają w sezonie od 5 do 10 tys. ł brutto. Jednak w ich przypadku okres zimowy czy późna jesień wiąże się ze zmniejszeniem zleceń, a co za tym idzie również zarobków.
Na największe zarobki wśród specjalistów w tej branży mogą liczyć projektanci instalacji fotowoltaicznych. Zarobki osób zatrudnionych na etacie wahają się od 5,5 do 11 tys. ł brutto.
