Senat w czwartek zaproponował szereg poprawek do ustawy o ekonomii społecznej, której celem jest m.in. wspieranie osób zagrożonych wykluczeniem poprzez tworzenie miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.
Za przyjęciem ustawy wraz z poprawkami głosowało 98 senatorów, przeciw był 1, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Ustawa trafi teraz do z powrotem do Sejmu, bo senatorowie przyjęli kilka poprawek. Jedna z nich dotyczy dokumentów, które należy łożyć w czasie składania wniosku o wpis spółdzielni socjalnej do Krajowego Rejestru Sądowego. Zmiana ta dotyczy ustawy o spółdzielniach socjalnych.
Celem ustawy o ekonomii społecznej jest tworzenie miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych dla osób zagrożonych wykluczeniem. To m.in. osoby z niepełnosprawnościami, bezrobotni i ubodzy. Regulacja ma również przyczynić się do zwiększenia dostępności usług społecznych realizowanych przez podmioty ekonomii społecznej.
Ustawa przewiduje uregulowanie kwestii uzyskiwania statusu przedsiębiorstwa społecznego. Status ten będą mogły uzyskać: spółdzielnie socjalne, organizacje pozarządowe, spółdzielnie pracy, spółdzielnie inwalidów i niewidomych, spółdzielnie produkcji rolnej oraz podmioty, które prowadzą centra i kluby integracji społecznej, warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktywności zawodowej.
W ustawie wskazano, że przedsiębiorstwa społeczne będą działały w celu reintegracyjnym (osoby zagrożone wykluczeniem społecznym będą stanowiły 30 proc. ogółu zatrudnionych) lub w celu realizacji usług społecznych na rzecz społeczności lokalnej.
Zgodnie z ustawą, przedsiębiorstwo społeczne nie może dzielić zysku lub nadwyżki pomiędzy swoich cłonków, pracowników lub akcjonariuszy. Wypracowany zysk ma być przeznaczany w szczególności na reintegrację społeczną i zawodową pracowników zagrożonych wykluczeniem społecznym, realizację celów społecznych lub wzmacnianie potencjału przedsiębiorstwa. Ustawa przewiduje również włączenie pracowników w proces decyzyjny w przedsiębiorstwie społecznym.
W stosunku do każdej zatrudnionej w przedsiębiorstwie społecznym osoby zagrożonej wykluczeniem społecznym, której zatrudnienie zostało wsparte ze środków publicznych, zostanie opracowany i zrealizowany indywidualny plan reintegracyjny.
Ponadto na przedsiębiorstwa społeczne zostaną rozszerzone również formy wsparcia przewidziane dla spółdzielni socjalnych. Są to m.in. jednorazowe dotacje na utworzenie stanowiska pracy dla osób skierowanych przez Powiatowe Urzędy Pracy oraz finansowanie części kosztów wynagrodzenia takich osób.
Przedsiębiorstwa społeczne będą mogły również starać się o refundację składek na ubezpieczenie społeczne za pracowników zagrożonych wykluczeniem. Ustawa przewiduje też obniżenie wpłat na PFRON dla podmiotów dokonujących zakupu towarów i usług od przedsiębiorstw społecznych. Zagwarantowana będzie również – zwolnienie z CIT dochodów przedsiębiorstw społecznych, przeznaczonych na działania z zakresu reintegracji społecznej i zawodowej. Ustawa przewiduje wprowadzenie rozwiązań ułatwiających przedsiębiorstwom społecznym udział w postępowaniach o zamówienie publiczne.
Ustawa przewiduje również możliwość tworzenia przez ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego resortowych programów wspierania ekonomii społecznej, w ramach których finansowane będzie np. tworzenie przedsiębiorstw społecznych i zatrudnianie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Przewidziano także zapewnienie przedsiębiorstwom społecznym dostępu do usług wsparcia świadczonych na poziomie regionalnym przez ośrodki wsparcia ekonomii społecznej akredytowane przez MRiPS.
Za koordynowanie działań z obszaru ekonomii społecznej na poziomie krajowym odpowiadać będzie minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, a na poziomie regionalnym – samorząd województwa. Organem doradczym ministra będzie Krajowy Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej, samorządy województw wspierane będą natomiast przez Regionalne Komitety Rozwoju Ekonomii Społecznej.
Według danych MRiPS obecnie w całym kraju działa ok. 100 tys. podmiotów ekonomii społecznej. Zdecydowanie największą grupę stanowią organizacje pozarządowe (97 proc.), a pozostałą część – spółdzielnie (ok. 1,5 proc.) i jednostki reintegracyjne (ok. 1,5 proc.). W 2019 r. w PES zatrudnionych było ok. 200 tys. osób.(PAP)
Autorzy: Karolina Kropiwiec, Szymon Zdziebłowski
kkr/ szz/ mir/
