Przedsiębiorcy poza rozliczeniem podatku dochodowego mają jeszcze jeden obowiązek. W maju muszą podsumować płatności składki zdrowotnej. Ta składka ZUS może sprawić niemało kłopotów. Przykładowo ryczałtowcy, którzy nie zrewidowali wysokości miesięcznych przelewów w trakcie roku, a przekroczyli limity dopłacą. W skrajnych sytuacjach nawet 10 tys. ł


Przedsiębiorcy mają jeszcze nieco ponad tydzień, aby łożyć roczne rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 rok. Ostateczny termin upływa 20 maja 2025 r. Choć obowiązek ten funkcjonuje już od kilku lat, nadal wywołuje wątpliwości. O czym warto pamiętać?
Kto ma obowiązek łożyć rozliczenie?
Jak przypomina Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy inFakt, obowiązek rocznego rozliczenia składki zdrowotnej obejmuje większość przedsiębiorców. Dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną:
- skalą podatkową,
- podatkiem liniowym,
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Rozliczenia dokonuje się poprzez łożenie deklaracji ZUS DRA za kwiecień 2025 roku (lub ZUS RCA – w przypadku przedsiębiorców zatrudniających pracowników). W dokumencie tym przedsiębiorca wykazuje roczne przychody lub dochody za 2024 rok, na podstawie których wylicza wysokość składki zdrowotnej. Następnie dokonuje dopłaty ewentualnej niedopłaty lub wskazuje nadpłatę, którą ZUS może rozliczyć lub zwrócić.
Nawet 10 tys. dopłaty do składki zdrowotnej
Kwota składki zdrowotnej dla przedsiębiorców korzystających z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jest w stałej kwocie, a nie ustalana procentowo jak ma to miejsce np. w przypadku . Wysokość składki zdrowotnej może przyjmować jedną z trzech wartości - w zależności od rocznych przychodów w następujących progach:
- poniżej 60 000 ł – jako 9 proc. od kwoty 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia,
- od 60 000 do 300 000 ł – jako 9 proc. od kwoty 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
- powyżej 300 000 ł – jako 9 proc. od kwoty 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
Przekroczenie pierwszego i/lub drugiego progu przychodowego w trakcie roku wiąże się z koniecznością dopłaty. W ekstremalnym przypadku kwota może sięgnąć ponad 10 tys. ł. Dotyczy to przedsiębiorców, którzy płacili składkę zdrowotną w kwocie 419,46 ł przez 12 miesięcy, a w trakcie roku ich przychody przekroczyły sumę 300 tys. ł. Warto podkreslić, że nawet jeżeli próg zostanie przekroczony w grudniu, to wyższa składka obowiązuje za cały rok.
Składka zdrowotna w 2024 r. dla ryczałtowców |
||
---|---|---|
Wysokość rocznego przychodu |
ѾęԾ |
Rocznie |
do 60 000 ł przychodu |
419,46 |
5033,52 |
pomiędzy 60 000 ł a 300 000 ł |
699,11 |
8389,32 |
powyżej 300 000 ł |
1258,39 |
15100,68 |
Oznacza to, że do sumy najniższych składek zdrowotnych opłaconych dla pierwszego progu przychodów, tj. 419,46 ł miesięcznie - 5033,52 ł rocznie - będzie trzeba dopłacić sumę do 15 100,68 ł (1258,39 ł x 12). Inaczej wygląda sytuacja przedsiębiorcy, który opłacał składkę zdrowotną dla przedziału 60-300 tys. ł. Po przekroczeniu górnej granicy konieczna będzie dopłata w wysokości 6711,36 ł.
Kto nie musi składać rozliczenia?
Jak zauważa doradca podatkowy, nie wszyscy przedsiębiorcy są objęci tym obowiązkiem i dodaje, że z rocznego rozliczenia składki zdrowotnej wyłączeni są: przedsiębiorcy opodatkowani kartą podatkową oraz osoby prowadzące działalność gospodarczą, które nie podlegają polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych (np. objęte ubezpieczeniem zagranicznym lub KRUS).
Kolejne pytanie jakie pojawia się przy okazji rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne to co, jeśli działalność była zawieszona?
"Przedsięborcy, którzy w 2024 roku zawiesili działalność gospodarczą, powinni pamiętać, że nie muszą rozliczać składki zdrowotnej za miesiące zawieszenia działalności oraz mają obowiązek rozliczyć ją za okres faktycznego prowadzenia działalności, nawet jeśli trwała ona tylko krótko (np. jeden miesiąc). Przykładowo, jeśli ktoś prowadził działalność od stycznia do marca 2024 roku, a następnie ją zawiesił, rozliczenie będzie obejmowało wyłącznie okres od stycznia do marca" - wyjaśnia Piotr Juszczyk.
Co w sytuacji śmierci przedsiębiorcy?
W przypadku śmierci przedsiębiorcy w trakcie 2024 roku, obowiązek składania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej wygasa, tłumaczy ekspert. W praktyce, oznacza to, że nie ma obowiązku łożenia deklaracji ZUS DRA za zmarłego przedsiębiorcę.
DF