Sejm poparł w czwartek wszystkie poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o OZE, w tym pakiet regulacji pozwalających na cable pooling - włączenie do sieci kilku źródeł na jednym przyłączu. Ustawa trafi teraz do prezydenta.
Nowelizacja ustawy o OZE częściowo implementuje do polskiego prawa rozwiązania dyrektywy RED II (o wspieraniu odnawialnych źródeł energii) m.in. w obszarach ciepłownictwa i chłodnictwa czy gwarancje pochodzenia. Zawiera też rozwiązania dla offshore, biometanu, klastrów energii, wsparcia operacyjnego dla OZE, instalacji hybrydowych. Wprowadza definicję biometanu, rejestr wytwórców biogazu, likwiduje wsparcie dla biogazu w postaci świadectw pochodzenia, oraz ustanawia wsparcie operacyjne dla biometanu w postaci systemu feed-in-premium. Biometan zostaje dodany do katalogu paliw gazowych.
Ustawa zakłada, że wytwórcy OZE, chętni o skorzystania z cable poolingu (czyli dzielenia jednego przyłącza przez kilka źródeł OZE), będą musieli zawrzeć między sobą stosowne porozumienie, w wyniku którego jeden z tych wytwórców wystąpi o warunki przyłączenia do sieci za pomocą jednego przyłącza wszystkich źródeł, objętych porozumieniem.
W obszarze klastrów następuje zmiana definicji klastra, przy czym w jego skład musi wchodzić przynajmniej jedna jednostka samorządu, a zakres działalności klastra rozszerza się o magazynowanie energii. Klastry będą mogły działać na obszarze jednego powiatu, pięciu sąsiadujących ze sobą gmin, i dodatkowo na obszarze jednego Operatora Sieci Dystrybucyjnej. Wprowadza się rejestr klastrów, projekt ustala także zasady współpracy i rozliczeń klastra z OSD.
W ramach systemu wsparcia energia wyprodukowana a następnie zużyta przez strony klastra będzie zwolniona z opłat OZE i kogeneracyjnej oraz obowiązków związanych ze świadectwami pochodzenia i świadectwami efektywności energetycznej. Do końca 2026 r. wymagane będzie, aby co najmniej 30 proc. energii wytwarzanej i wprowadzanej do sieci przez strony porozumienia klastra pochodziło z OZE, a łączna moc zainstalowanych instalacji w klastrze energii nie przekraczała 150 MW oraz umożliwiała pokrycie w ciągu roku nie mniej niż 40 proc. łącznego rocznego zapotrzebowania stron porozumienia klastra energii. Ponadto łączna moc magazynów energii stron porozumienia klastra energii powinna wynosić co najmniej 2 proc. łącznej mocy zainstalowanej instalacji wytwórczych w tym klastrze. Od 2027 r. wymagania te zostaną zwiększone.
W obszarze transpozycji RED II pojawia się obowiązek przyłączenia instalacji OZE do sieci ciepłowniczej oraz zakupu ciepła z OZE, w tym ze spalarni odpadów, oraz ciepła odpadowego. Przepisy wprowadzają metodologię obliczania ilości energii z OZE, wytworzonej przez pompy ciepła. Nowela zakłada wprowadzenie gwarancji pochodzenia ciepła albo chłodu wytwarzanego z OZE.
Przewidziano podniesienie progu mocy dla instalacji fotowoltaicznych, powyżej którego wymagane jest pozwolenie na budowę z 50 do 150 kW.
Ustawa wprowadza do Prawa energetycznego podstawy do kontraktowania energii w oparciu umowy typu PPA (Power Purchase Agreement), rozumiane jako sprzedaż energii elektrycznej z OZE bezpośrednio od wytwórcy. Wprowadza się też mechanizm wsparcia operacyjnego dla wskazanych źródeł OZE, którym upływa 15-letni okres wsparcia z systemu świadectw pochodzenia.
Zakłada też poszerzenie zakresu działania spółdzielni o obrót i magazynowanie energii z biogazu i biometanu, a także modyfikację obszaru działania spółdzielni. Likwidacji ulega limit 1000 członków spółdzielni, do końca 2025 r. spada z 70 do 40 proc. wymóg pokrycia zapotrzebowania spółdzielni przez OZE.
W nowych przepisach pojawiają się instytucja prosumenta lokatorskiego, co ma ułatwić rozliczenia w przypadku źródeł OZE zamontowanych na budynkach wielolokalowych, np. blokach mieszkalnych. Wprowadza się nowe gwarancje pochodzenia z OZE: biometanu, ciepła albo chłodu, wodoru odnawialnego. Energia elektryczna wytwarzana z biomasy będzie zaliczana do energii z OZE tylko po spełnieniu określonych warunków.
Ustawa przewiduje, że maksymalna moc morskich farm wiatrowych, które mogą zyskać wsparcie w formie kontraktów różnicowych w aukcjach, przewidzianych na lata 2025-2031, zostaje zwiększona do 12 GW.
Minister Buda: szersze wykorzystanie OZE w blokach przyniesie oszczędności finansowe
Dostosowaliśmy istniejącą już formę prosumenta energii odnawialnej do potrzeb wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych; szersze wykorzystanie OZE w blokach przyniesie oszczędności finansowe - podkreślił minister rozwoju Waldemar Buda. Parlament zakończył w czwartek prace nad nowelizacją ustawy o OZE.
Nowelizacja częściowo wdraża do polskiego prawa rozwiązania dyrektywy RED II (o wspieraniu odnawialnych źródeł energii) m.in. w obszarach ciepłownictwa i chłodnictwa czy gwarancje pochodzenia. Zawiera też rozwiązania dla offshore, biometanu, klastrów energii, wsparcia operacyjnego dla OZE, instalacji hybrydowych. Wprowadza definicję biometanu, rejestr wytwórców biogazu, likwiduje wsparcie dla biogazu w postaci świadectw pochodzenia oraz ustanawia wsparcie operacyjne dla biometanu w postaci systemu feed-in-premium. Biometan zostaje dodany do katalogu paliw gazowych.
W nowych przepisach pojawia się też instytucja prosumenta lokatorskiego, co ma ułatwić rozliczenia w przypadku źródeł OZE zamontowanych na budynkach wielolokalowych, np. blokach mieszkalnych.
"Dostosowaliśmy istniejącą już formę prosumenta energii odnawialnej do potrzeb wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Robimy to w taki sposób, aby korzyści z wytwarzanej energii mogły być wykorzystane na wspólne potrzeby mieszkańców budynków wielolokalowych. Szersze wykorzystanie OZE w zabudowie wielorodzinnej oznacza oszczędności finansowe, zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, co przyczyni się do przeciwdziałania zmianom klimatycznym" – skomentował minister Buda.
"Zwiększenie ilości energii wytwarzanej w samych miastach zmniejszy obciążenie sieci dystrybucyjnej i przesyłowej związane z koniecznością dostarczania energii z oddalonych elektrowni. Właśnie na obszarze miasta sieć elektroenergetyczna jest najlepiej rozwinięta i posiada największe rezerwy do wykorzystania" – dodał szef MRiT.
Resort zaznaczył, że przyjęte przepisy umożliwią zmianę formy wynagrodzenia za energię. Jeżeli prosumentem energii odnawialnej będzie prosument indywidualny, który wytwarza energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego, będzie mógł on zmienić formę wynagrodzenia – z obniżenia rachunku za energię elektryczną za pomocą konta prosumenckiego na wypłatę wartości energii na wskazany przez siebie rachunek bankowy.
Środki z depozytu prosumenckiego wykorzystywane będą na zakup energii elektrycznej lub na obniżenie opłat związanych z lokalami mieszkalnymi w budynku, na którym jest umiejscowiona mikroinstalacja OZE (lub innych budynkach o przeważającej funkcji mieszkalnej, których części wspólne są zarządzane przez tego prosumenta energii odnawialnej).
"Jest to forma znacznie wygodniejsza dla zarządców budynków wielolokalowych, ponieważ mogą oni przeznaczyć zaoszczędzone pieniądze bezpośrednio na remonty czy konserwacje budynków, jak również obniżyć czynsze dla lokatorów. Taka forma wynagrodzenia jest bardziej namacalna, a tym samym atrakcyjniejsza dla zarządców, którzy dotychczas nie byli w dużym stopniu zainteresowani tego rodzaju inwestycjami" – ocenił Buda.
Rozliczenie energii będzie składać się z dwóch etapów: 1. za energię wytworzoną i zużytą w ciągu tej samej godziny prosument indywidualny/lokatorski nie będzie płacił jej ceny ani wnosił zmiennych opłat związanych z jej dystrybucją, ponieważ stanowić ona będzie tzw. autokonsumpcję; 2. nadwyżki godzinowe (czyli powstające w sytuacji, gdy energii wytworzonej w ciągu godziny jest więcej niż zużytej w tym samym czasie) będą przeliczane przez sprzedawcę na depozyt prosumencki po miesięcznej cenie rynkowej (a od 1 lipca 2024 cenie godzinowej), a następnie wypłacane w 100 proc. na wskazane konto na koniec danego okresu rozliczeniowego.
Jak wskazało MRiT, mikroinstalacja musi być zlokalizowana na budynku wielolokalowym (np. dach, balkon, elewacja), jej moc nie może być większa niż moc przyłączeniowa całego budynku wielolokalowego (części wspólnej i indywidualnych lokali razem), a budynek musi posiadać przeważającą funkcję mieszkalną.
Wypłacone środki można przeznaczyć na: rozliczenie zobowiązań prosumenta z tytułu zakupu energii elektrycznej; obniżenie opłat (np. na fundusz remontowy, energia elektryczna, ciepło, gaz, administracja, sprzątanie) związanych z lokalami mieszkalnymi w budynku, na którym jest umiejscowiona instalacja OZE; obniżenie opłat związanych z lokalami mieszkalnymi w innych budynkach o przeważającej funkcji mieszkalnej, których części wspólne są zarządzane przez tego prosumenta. (PAP)
kmz/ mmu/
(PAP)
wkr/ mmu/
