Wyniki polskich 15-latków w badaniu umiejętności finansowych są wyższe niż średnia OECD i zbliżone do uczniów z Czech, Austrii i Stanów Zjednoczonych. Lepsze wyniki uzyskali uczniowie z Belgii, Danii, Kanady i Holandii. Badanie umiejętności finansowych towarzyszyło badaniu PISA 2022.
W czwartek przedstawiono wyniki dla wszystkich krajów, które uczestniczyły w tym badaniu.
Średni wynik polskich uczniów w zakresie umiejętności finansowych wyniósł 506 punktów, przy średniej dla OECD wynoszącej 498 punktów. Najwyższe średnie wyniki (527 punktów) uzyskali uczniowie z Belgii. Lepsze od uczniów z Polski uzyskali też uczniowie z Danii (521 punktów), Kanady (519) i Holandii (517). Średni wynik polskich 15-latków - według badaczy - nie różni się statycznie od wyników uczniów z Czech (507 punktów), Austrii (506) i Stanów Zjednoczonych (505).
Badanie zrealizowano w marcu i kwietniu 2022 r. Udział wzięło w nim 20 krajów i regionów, łącznie prawie 98 tys. uczniów.
Spośród krajów europejskich statystycznie niższy wynik od polskich piętnastolatków uzyskali uczniowie z Portugalii, Węgier, Norwegii, Hiszpanii, Włoch i Bułgarii.
Średni wynik polskich uczniów w tej edycji badania jest niższy niż w poprzedniej (zrealizowanej w 2018 r.). Wówczas średni wynik naszych 15-latków wynosił 520 punktów.
Na potrzeby badania umiejętności finansowe (financial literacy) definiowane są jako: "wiedza i rozumienie pojęć finansowych oraz ryzyk, a także umiejętności i postawy niezbędne do stosowania tej wiedzy w celu podejmowania skutecznych decyzji w różnych kontekstach finansowych, poprawy dobrobytu finansowego jednostek i społeczeństwa oraz umożliwienia udziału w życiu gospodarczym". W badaniu położono nacisk na zdolność młodych ludzi do wykorzystania swoich kompetencji w rzeczywistych sytuacjach życiowych związanych z problemami i decyzjami finansowymi.
67 proc. 15-latków ma konto w banku
84 proc. polskich 15-latków zadeklarowało, że może decydować, na co wydają swoje pieniądze. 67 proc. podało, że ma konto w banku, 63 proc., że ma kartę płatniczą, 62 proc., że ma aplikację mobilną z dostępem do konta – wynika z międzynarodowego badania umiejętności finansowych.
W czwartek przedstawiono wyniki dla wszystkich krajów, które uczestniczyły w tym badaniu.
Badanie umiejętności finansowych towarzyszyło badaniu PISA 2022. Zrealizowano je w marcu i kwietniu 2022 r. Udział wzięło w nim 20 krajów i regionów, łącznie prawie 98 tys. uczniów. Polskę reprezentowało 3,5 uczniów urodzonych w 2006 r., którzy uczyli się w szkołach ponadpodstawowych.
Obok rozwiązywania zadań uczniowie w badaniu odpowiadali też na pytania w jego części ankietowej.
Polscy 15-latkowie w zdecydowanej większości deklarowali, że są samodzielni w zarządzaniu swoimi pieniędzmi: 84 proc. uczniów zgodziło się lub zdecydowanie zgodziło się ze stwierdzeniem, że mogą samodzielnie decydować, na co wydają swoje pieniądze, a 23 proc. wskazało, że musi zawsze prosić rodziców o pozwolenie na jakiekolwiek wydatki. 58 proc. uczniów deklarowało, że może samodzielnie wydawać małe kwoty, ale przy większych sumach muszą prosić rodziców lub opiekunów o pozwolenie.
W porównaniu z poprzednimi edycjami badania nastąpił wzrost odsetków polskich uczniów deklarujących, że mają konto w banku – z 34 proc. w 2018 r. do 67 proc. w 2022 r., kartę płatniczą – z 26 proc. w 2018 r. do 63 proc. w 2022 r. i aplikację mobilną z dostępem do konta – z 21 proc. w 2018 r. do 62 proc. w 2022 r.
92 proc. polskich 15-latków zadeklarowało, że w ostatnich 12 miesiącach kupiło coś przez internet (samodzielnie lub z kimś z rodziny). 79 proc., że w tym czasie dokonali płatności kartą bankomatową. 72 proc. odpowiedziało, że w tym czasie dokonali płatności za pomocą smartfona. 69 proc. podało, że przelało pieniądze innym osobom za pomocą smartfona.
Co czwarty polski 15-latek twierdzi, że codziennie lub prawie codziennie płaci kartą. Płatności za pomocą smartfona są równie popularne. Codziennie lub prawie codziennie korzysta z nich 22 proc. uczniów. Co najmniej raz w miesiącu zakupy przez internet robi 45 proc. uczniów, a 28 proc. co najmniej raz w miesiącu przekazuje pieniądze innym za pomocą smartfona.
PISA (Programme for International Student Assessment – Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) to największe badanie umiejętności uczniów na świecie, realizowane co trzy lata we wszystkich krajach cłonkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju – OECD, a także w kilkudziesięciu innych państwach. Pokazuje ono poziom i zróżnicowanie umiejętności 15-latków, które rozwijane są w trakcie edukacji szkolnej i poza szkołą.
W każdej edycji PISA badane są umiejętności z trzech dziedzin: rozumienia czytanego tekstu, rozumowania w matematyce i rozumowania w naukach przyrodniczych. Zawsze jedna z nich jest główna. W badaniu PISA 2022 dziedziną tą było rozumowanie w matematyce. Dodatkowo w każdej edycji PISA badane są także inne dziedziny. W edycji PISA 2022 badane było myślenie kreatywne i umiejętności finansowe. Badanie umiejętności finansowych przeprowadzono po raz czwarty. Polska wzięła udział we wszystkich czterech jego edycjach.
W ostatniej edycji badania Polskę reprezentowało 3,5 uczniów urodzonych w 2006 r. Badani uczyli się głównie w szkołach ponadpodstawowych: liceach ogólnokształcących, technikach oraz branżowych szkołach I stopnia. Niewielki odsetek uczył się w szkołach podstawowych.
