Trwające przez 5 lat badanie, w którym zebrano i sprawdzono 1,87 mln plastikowych opakowań wyrzuconych w 84 krajach wykazało, że połowa odpadów została wyprodukowana przez 56 firm. Autorzy raportu wskazali, które konkretne spółki generują najwięcej plastiku.


24 kwietnia na stronie internetowej magazynu "Science" opublikowano wyniki , mającego odpowiedzieć na pytanie o odpowiedzialność globalnych koncernów za produkcję plastikowych odpadów. W latach 2018-2022 wolontariusze w 84 krajach na 6 kontynentów zebrali i zbadali ponad 1 870 000 odpadów z tworzyw sztucznych, szukając na nich informacji o firmach, które sprzedały w nich swoje produkty.
W przypadku 52% przeanalizowanych odpadków ustalenie marki producenta okazało się niemożliwe. Druga połowa śmieci ujawniła ciekawe wyniki. Pięć marek, których produkty generują najwięcej plastikowych odpadów na świecie to: Coca-Cola Company (11%), PepsiCo (5%), Nestlé (3%), Danone (3%) i Altria (2%).


Opakowania 5 wymienionych firm stanowiły 24% śmieci, w których przypadku ustalono producenta. Autorzy badania ustalili, że 56 spółek wyprodukowało ponad 50% "markowego plastiku", a 19 586 firm było odpowiedzialnych za wszystkie 48% oznaczonych odpadów. Zdecydowana większość śmieci z tworzyw sztucznych służyła do przechowywania żywności, napojów lub wyrobów tytoniowych.


- Branża lubi zrzucać odpowiedzialność na jednostkę – skomentował w rozmowie z "Guardianem" jeden z autorów badania, Marcus Eriksen - Chcielibyśmy jednak zwrócić uwagę, że to marki decydują o rodzaju opakowań, których używają i o przyjęciu tego jednorazowego modelu dostarczania swoich towarów. To właśnie powoduje największą ilość śmieci.
Dziennikarze "Guardiana" skontaktowali się z firmami wskazanymi w raporcie jako główni producenci plastikowych odpadów: Altrią oraz jej spółką zależną Philip Morris International, Danone, Nestlé, PepsiCo i The Coca-Cola Company.
W swoim oświadczeniu dla mediów Coca-Cola podała, że realizowanym przez nią celem jest sprawienie, że do 2025 r. 100% używanych przez nią opakowań będzie nadawać się do recyklingu, a do 2030 r. w opakowaniach marki będzie wykorzystywane ponad 50% materiałów pochodzących z recyklingu.
Przedstawiciele Danone odpowiedzieli, że w latach 2018-2023 firma zmniejszyła zużycie tworzyw sztucznych o 8% oraz zwiększyła odsetek opakowań nadających się do recyklingu do 84%. Spółka wyraziła też poparcie działań OZN zmierzających w stronę stworzenia zamkniętego obiegu tworzyw sztucznych.
Nestlé przekazało dziennikarzom, że w ciągu ostatnich 5 lat ograniczyło zużycie pierwotnego plastiku o 14,9% oraz wspiera inicjatywy związane z recyklingiem i zbiórką odpadów na całym świecie.
Interesy naftowych spółek
Dzień po publikacji raportu, 25 kwietnia, w Ottawie trwały rozmowy ONZ, w których państwa próbowały dojść do porozumienia w sprawie ograniczenia produkcji tworzyw sztucznych. Niektórzy delegaci wyrażali opinię, że do podpisania dokumentu może dojść już w przyszłym roku. Negocjacje przedstawicieli różnych państw mają trwać do końca 2024 r.
Podczas szczytu w Ottawie liczniejszą grupą niż delegaci z Unii Europejskiej (180 osób), okazali się lobbyści. Na wydarzeniu zarejestrowało się 196 przedstawicieli branży naftowej i przemysłu chemicznego, co stanowiło skok o 37% w stosunku do poprzedniej rundy rozmów toczonej w Nairobi - podała "agencja Reutera".
Traktat ma wyznaczyć ramy prowadzącego do budowy zamkniętego obiegu tworzyw sztucznych na świecie. Produkcja plastiku jest zaś bardzo intratnym źródłem dochodów dla spółek z branży paliw kopalnych. Według Carbon Tracker, tworzywa sztuczne mogą generować nawet 95% wzrostu popytu na ropę w latach 2020–2040. Międzynarodowa Agencja Energetyczna szacuje natomiast, że popyt na tworzywa sztuczne będzie odpowiadał za 45% wzrostu wydobycia ropy i gazu do 2040 r. - podaje "Guardian".
Opracował Michał Misiura