W niektórych bankach kredytobiorcy mogą wybrać, czy chcą spłacać zobowiązanie w systemie rat równych, czy malejących. Ostatecznie przesądzi o tym jednak zdolność kredytowa.
Od typu rat, w jakich będziemy spłacać kredyt, zależy ich wysokość w poszczególnych miesiącach spłaty, jak też ostateczny koszt zobowiązania. Rata kredytowa składa się bowiem z dwóch części: kapitałowej i odsetkowej, a ich proporcje są różne - w zależności od wybranego rodzaju raty. Zaznaczyć tu należy, że odsetki w poszczególnych ratach naliczane są od pozostałego do spłaty kapitału.
Raty równe kredytu
Wysokość rat równych (zwanych inaczej uśrednionymi lub annuitetowymi) jest stała w całym okresie spłaty kredytu. Wraz z upływem czasu rośnie część kapitałowa i maleje część odsetkowa - zmiany proporcji nie wpływają na wysokość comiesięcznych zobowiązań. Oznacza to, że na początku okresu spłacamy więcej odsetek, a mniej kapitału. W końcowych okresach spłaty rata składa się już głównie z samego kapitału.
Dz
ReklamaWarto tu zaznaczyć, że raty równe mogą się zmieniać. Sytuacja taka wystąpi tylko wtedy, gdy oprocentowanie kredytu jest zmienne, czyli oparte o stawki referencyjne, takie jak na przykład WIBOR. Zmiana wysokości comiesięcznej raty ulega zmianie zazwyczaj co kilka miesięcy. Za każdym razem bank oblicza wysokość nowej raty, zakładając jej stałą wysokość w pozostałym okresie kredytowania.
Opracowanie: Dz
Wydaje się, że kredytobiorcy częściej korzystają ze spłaty w formie rat równych. Wynika to między innymi z tego, że nie posiadają odpowiedniej (wyższej) zdolności kredytowej wymaganej przy spłacie w systemie rat malejących.
Raty malejące kredytu
Raty malejące (inaczej zwane kapitałowymi) charakteryzują się tym, że każda z nich składa się z równej w całym okresie kredytowania części kapitałowej i malejącej wraz z upływem czasu części odsetkowej. W praktyce oznacza to, że w pierwszych miesiącach rat będzie najwyższa, a wraz z kolejnymi okresami spłaty kredytu będzie się systematycznie zmniejszać, by spaść poniżej wysokości rat równych.
Opracowanie: Dz
Który typ rat wybrać?
Porównując systemy spłat kredytu w ratach równych i malejących (dla kredytu na 200 tys. zł spłacanego przez 30 lat, dla oprocentowania 4,09%) zauważamy, że rata malejąca jest w pierwszych okresach spłaty wyższa o prawie 300 zł, a w ostatnich o 400 zł niższa od raty równej. Gdyby kredytobiorca wybrał raty stałe, to w całym okresie kredytowania musiałby zapłacić prawie 25 tys. zł odsetek więcej niż w przypadku rat malejących.
Opracowanie: Dz
Wydaje się, że korzystniejszym rozwiązaniem dla kredytobiorców są raty malejące. Kredytobiorcy od początku spłacają wtedy większą część pożyczonego kapitału (czyli kapitał jest spłacany szybciej), przez co łączna wartość odsetek od kredytu jest mniejsza niż w przypadku rat równych.
Spłata w formie rat malejących polecana jest osobom, które zakładają, że będą mogły spłacić kredyt szybciej. Taki wybór pozwala im zaoszczędzić na odsetkach.
Jednak, żeby otrzymać kredyt rozliczany w formie rat malejących, trzeba wykazać wyższą zdolność kredytową. Przy obliczaniu możliwości finansowych kredytobiorcy banki biorą pod uwagę wysokość pierwszej raty kredytowej, która w wypadku rat malejących może być wyższa od raty równej nawet o kilkaset złotych.
Z kolei zaletą rat równych jest to, że są stałe w całym okresie kredytowania, dzięki czemu łatwiej zarządzać budżetem domowym. Ponadto, przy danej zdolności kredytowej, system rat stałych pozwala na zaciągnięcie większego długu. Jest on droższy pod względem odsetek od systemu rat malejących, ale dzięki temu, posiadając określoną zdolność kredytową, bank będzie skłonny pożyczyć nam większą kwotę, niż komuś posiadającemu tą samą zdolność i chcącemu spłacać kredyt w formie rat malejących.
Dz
