���Dz�����

W Stanach Zjednoczonych sezon publikacji raportów finansowych przez spółki rozpoczyna się w kilka dni po zakończeniu kwartału i trwa około miesiąca. W Polsce szczyt publikacji wyników przypada zwykle dwa miesiące później. Dlaczego?

Przygotowując dla czytelników ���Dz����� „rozkład jazdy” raportów finansowych za III kwartał br., sporządziliśmy także wykres prezentujący liczbę spółek raportujących w poszczególne dni sezonu wynikowego. Nie jest niespodzianką, że zdecydowana większość spółek publikuje raporty w ostatnim przewidzianym przez przepisy prawa terminie. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku publikacji raportów za II kwartał.

Kluczowy element

Raport finansowy to kluczowy element, który wpływa na wycenę spółki notowanej na giełdzie. To od zdolności spółki do generowania zysków oraz utrzymania płynności finansowej zależy wycena jej akcji. Wystarczy spojrzeć na zachowanie się kursów akcji spółek w okresach po publikacji raportów, które znacznie odbiegają od rynkowych oczekiwań. Najczęściej mamy wtedy do czynienia ze znacznymi (uzależnionymi od wielkości spółki i płynności akcji) ruchami cenowymi.

Ponieważ jest to tak istotna dla akcjonariuszy i potencjalnych inwestorów informacja, kluczowe jest, aby trafiła ona na rynek jak najszybciej. – Z punktu widzenia inwestora późny termin publikacji raportu kwartalnego budzi tylko negatywne emocje. Mniejszościowi akcjonariusze dowiadują się o kondycji spółki znacznie później niż zarząd i główny udziałowiec – zauważa Krzysztof Kolany, główny analityk ���Dz�����. – Mimo karalności wykorzystania informacji poufnych nierzadko zdarza się, że insiderzy potrafią zamienić swoją wiedzę na zyski z akcji. W Polsce jeszcze nikt nie trafił za to przestępstwo do więzienia – dodaje Kolany.

Spółka, która szybciej publikuje swój raport finansowy jest lepiej postrzegana na rynku, zarówno przez inwestorów  i akcjonariuszy, jak i specjalistów. – Bardzo byśmy sobie życzyli, aby raporty finansowe były publikowane przez spółki jak najszybciej. Niestety, nic nie wskazuje na to, że w najbliższym czasie ten aspekt naszego giełdowego życia się poprawi – komentuje Sebastian Buczek, prezes Quercus TFI, spółki, która otwiera kalendarium wyników za III kwartał, a jednocześnie zarządzający funduszami inwestycyjnymi. – Raport kwartalny ponad miesiąc po zakończeniu okresu to jak musztarda po obiedzie” – dodaje Buczek.

Na nieco inny aspekt problemu wskazuje dr Mirosław Kachniewski, prezes zarządu Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych: – Przyspieszenie raportowania powinno być wymuszane przez popyt na wcześniejsze publikowanie informacji. Zależeć to będzie od konkretnej spółki, głównie jej wielkości i struktury akcjonariatu, poziomu ryzyka i zaufania do zarządu. A konkretniej zależeć to będzie od tego, czy dla inwestorów w tej spółce ważniejszy jest czas, czy pieniądz – czy wolą szybciej wiedzieć, czy więcej zarobić – tłumaczy Kachniewski.

Nie bez znaczenia jest także cena, jaką spółce przychodzi zapłacić za szybsze zaraportowanie wyników finansowych. – Usługa ekspresowa jest zawsze droższa i to nie tylko w kontekście zewnętrznych kosztów np. biegłego, ale także (a może przede wszystkim) wewnętrznych kosztów alternatywnych – przesunięcia osób od zarabiania pieniędzy dla akcjonariuszy do generowania raportów dla akcjonariuszy – wskazuje Kachniewski.

Ustawowe terminy

W Polsce szczegóły publikacji raportów okresowych spółek giełdowych określa . Zgodnie z tym rozporządzeniem spółki mają 45 dni na opublikowanie raportu za I i III kwartał roku obrotowego. Raport za II kwartał nie musi być przekazywany, jego rolę spełnia raport półroczny, który spółka powinna opublikować w ciągu 2 miesięcy od zakończenia półrocza. Raport za IV kwartał roku obrotowego powinien być opublikowany w ciągu 60 dni od zakończenia roku obrotowego, jednak zamiast niego spółka może opublikować od razu raport roczny, jednak nie później niż w ciągu 80 dni od zakończenia roku obrotowego.

Dodatkowo przepisy określają, że raport okresowy nie powinien być przekazany w czasie godzin trwania sesji giełdowej. Spółka powinna zatem opublikować swoje wyniki finansowe najpóźniej do godz. 8:30 dnia, w którym jest przeprowadzana sesja giełdowa lub dopiero po godz. 17:05.

����ół�쾱 notowane na giełdzie są spółkami publicznymi. Takie określenie nie oznacza oczywiście, że są one własnością publiczną, ale wskazuje, że muszą one podawać do publicznej wiadomości informacje, o których inne spółki informować nie muszą. W ten sposób odsłaniają się przed konkurencją. Zatem jednym z wytłumaczeń sytuacji, w której większość spółek publikuje raporty okresowe najpóźniej, jak mogą, jest chęć jak najdłuższego trzymania w tajemnicy informacji, które odsłaniają je przed konkurencją. Byłoby to jednak sprzeczne z ideą przekazywania do publicznej wiadomości istotnych informacji dotyczących spółki jak najszybciej.

Kto pierwszy, ten lepszy

Z powodu tej sytuacji pojawiają się podejrzenia, że niektóre spółki, publikując raport tak późno, nie robią tego tylko i wyłącznie z przyczyn obiektywnych. – ����ół�쾱 albo są zbyt słabe organizacyjnie, by podołać szybszej publikacji, albo nie szanują akcjonariuszy i swoich obowiązków informacyjnych, albo próbują coś ukryć. Żadna z tych opcji chluby firmie nie przynosi – zauważa Adam Torchała, analityk ���Dz�����.

– Zauważamy taką prawidłowość, że dobre spółki z reguły publikują raporty szybciej, gorsze starają się ukryć w tłumie – mówi Sebastian Buczek i dodaje: – Z reguły więcej pozytywnych niespodzianek jest wśród spółek, które raportują wcześniej.

Podobną opinię ma Krzysztof Kolany: – Podmioty raportujące „w tłumie” narażają się na ryzyko podejrzeń, że mają coś do ukrycia i naiwnie liczą, że rynek tego nie zauważy. Wskazuje także na pewien aspekt PR-owy: – Spółka raportująca wyniki szybko jest postrzegana jako sprawniej zarządzana niż firma, która zwleka z publikacją do ostatnich chwili – dodaje Krzysztof Kolany.

Faktycznie, szybsze zaraportowanie wyników finansowych wymaga od spółek wysiłku. Wprawdzie systemy informatyczne pozwalają teraz generować raporty finansowe już niemal następnego dnia po zakończeniu okresu rozliczeniowego, jednak taki raport nie może być jeszcze przedstawiony inwestorom. Notowane na giełdzie spółki są jednak często otoczone „wianuszkiem” spółek zależnych i muszą przedstawiać raporty skonsolidowane, pokazujące wyniki całej grupy. Dodatkowo raporty muszą być zbadane przez audytora. To wszystko wymaga czasu.

Jak robić to szybciej?

Niektóre spółki podejmują jednak konkretne działania, aby ich raporty mogły trafić do inwestorów jak najszybciej. – Aby przyspieszyć przygotowanie raportu, proszę audytora, żeby jeszcze przed zakończeniem okresu rozliczeniowego badał dostępne dane. Dzięki temu, gdy zamykamy okres rozliczeniowy, audytor koncentruje się już tylko na danych z ostatniego miesiąca i na arkuszu konsolidacyjnym – zdradza Małgorzata Szturmowicz, członek zarządu i dyrektor finansowy Idea Banku.

– Szybkość publikacji raportów okresowych to wynikowa optymalizacji funkcjonowania całej Grupy Kapitałowej, a w szczególności służb finansowych, które odpowiadają za ewidencję zdarzeń i ich finalną prezentację – to przepis na sukces zdradzany przez Dariusza Grębosza, dyrektora Biura Relacji Inwestorskich w PKN Orlen, która to spółka także jako jedna z pierwszych na rynku ujawnia wyniki finansowe. 

Pewną odpowiedzią na bolączkę inwestorów związaną z późnym raportowaniem finansów przez wiele spółek mogą być zmiany w raportowaniu, jakie za kilka miesięcy czekają rynek. Aby przygotować spółki na te zmiany, Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, zrzeszające większość spółek giełdowych notowanych na parkiecie warszawskiej giełdy, zainicjowało opracowanie tzw. Ogólnych Standardów Raportowania (OSRy). – OSR-1 dotyczy właśnie raportowania danych finansowych i przewiduje, że spółka powinna wszelkie istotne dla inwestorów informacje finansowe publikować w formie raportów bieżących – tłumaczy dr Kachniewski. – Wówczas raport okresowy będzie pewnego rodzaju „fotografią” spółki na określoną datę, ale nie będzie zawierał istotnych informacji cenotwórczych, a zatem termin jego publikacji nie będzie już budził takich emocji jak obecnie – wyjaśnia Kachniewski. Pozostaje mieć nadzieję, że zmiany przepisów faktycznie zadziałają tak, jak tego chcieliby inwestorzy.

Ź��ó��ł��: