W grudniu indeks cen towar贸w i us艂ug konsumpcyjnych (CPI) by艂 o 6,2% wy偶szy w por贸wnaniu z analogicznym miesi膮cem ubieg艂ego roku 鈥� wynika z danych G艂贸wnego Urz臋du Statystycznego. W ten spos贸b GUS nieznacznie podwy偶szy艂 wyniki znane z tzw. szybkiego szacunku i opublikowanego 5 stycznia.
Grudzie艅 by艂 trzecim miesi膮cem z rz臋du, w kt贸rym indeks cen d贸br konsumpcyjnych wzr贸s艂 wzgl臋dem miesi膮ca poprzedniego. Tym razem by艂 to wzrost tylko o 0,1% po zwy偶ce a偶 o 0,7% mdm w listopadzie oraz 0,4% mdm w pa藕dzierniku. Sta艂o si臋 to po tym, jak przez poprzednie pi臋膰 尘颈别蝉颈臋肠测 wska藕nik CPI nie notowa艂 miesi臋cznych przyrost贸w. 艢rednioroczna inflacja CPI w 2023 roku wynios艂a 11,4%. Natomiast przez ostatnie cztery lata indeks CPI podni贸s艂 si臋 o 39%.
Podro偶a艂o wszystko z wyj膮tkiem paliw
Dzi艣 poznali艣my pe艂n膮 kompozycj臋 wska藕nika CPI w podziale na poszczeg贸lne kategorie towar贸w i us艂ug. Wzgl臋dem listopada GUS odnotowa艂 spadek cen w przypadku 鈥瀘dzie偶y i obuwia鈥� (-1,2% mdm), 鈥炁偰卌zno艣ci鈥� (-0,1% mdm) oraz w przypadku 鈥瀠偶ytkowania mieszkania/domu i no艣nik贸w energii鈥� (-0,1% mdm). Bez zmian pozosta艂y ceny napoj贸w alkoholowych i wyrob贸w tytoniowych. Ceny we wszystkich pozosta艂ych kategoriach by艂y wy偶sze ni偶 przed miesi膮cem.
呕ywno艣膰 i napoje bezalkoholowe podro偶a艂y o 0,2% mdm, ceny w transporcie podnios艂y si臋 o 0,2% mdm. 鈥濺ekreacja i kultura鈥� podro偶a艂a o 0,3% mdm, podobnie jak zdrowie (tez o 0,3% mdm). Najwy偶sz膮 miesi臋czn膮 dynamik臋 cen GUS odnotowa艂 w przypadku 鈥瀢yposa偶enia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego鈥� (o 0,4% mdm). Niemniej jednak owe miesi臋czne przyrosty by艂y zdecydowanie s艂absze ni偶 w poprzednich miesi膮cach 2023 roku.
Przy tym cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego wynosi 2,5% z dopuszczalnym odchyleniem o jeden punkt procentowy w g贸r臋 i w d贸艂. Po raz ostatni by艂 on zrealizowany 35 尘颈别蝉颈臋肠测 temu. Trzeba tutaj jasno zaznaczy膰, 偶e inflacja oderwa艂a si臋 od celu na d艂ugo przed rosyjsk膮 wojn膮 na Ukrainie.
Natomiast od blisko roku mamy do czynienia z malej膮c膮 roczn膮 dynamik膮 wska藕nika CPI, potocznie zwanego 鈥瀒nflacj膮鈥� (cho膰 jest to tylko jedna z miar inflacji cenowej). Malej膮ca inflacja 鈥� czyli dezinflacja 鈥� nie oznacza, 偶e ceny w sklepach zacz臋艂y spada膰. Do tego potrzebowaliby艣my deflacji 鈥� czyli wzrostu si艂y nabywczej pieni膮dza. Proces dezinflacji znaczy tylko tyle, 偶e ceny generalnie nadal rosn膮, ale w wolniejszym tempie ni偶 przez poprzednie 12 尘颈别蝉颈臋肠测.
(Prawie) wszystko jest dro偶sze ni偶 rok temu
Przez poprzednie 12 尘颈别蝉颈臋肠测 statystycy GUS odnotowali wzrost cen w niemal wszystkich g艂贸wnych kategoriach. Nieco ta艅sze ni偶 przed rokiem by艂 jedynie paliwa 鈥� w kategorii 鈥瀟ransport鈥� odnotowano spadek cen o 2,8% rdr. Za to 偶ywno艣膰 i napoje bezalkoholowe przez poprzedni rok podro偶a艂y o 6,0%, napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe o 9,5%, 艂膮czno艣膰 o 6,7%, edukacja o 10,3%, restauracje i hotele o 9,9%, inne towary i us艂ugi o 8,2%, u偶ytkowanie mieszkania i no艣niki energii o 9,2%, za艣 zdrowie o 5,2%. Dro偶a艂y nawet 鈥瀢iecznie taniej膮ce鈥� odzie偶 i obuwie 鈥� o 3,3% rdr.
W najnowszej kwartalnej prognozie Narodowego Banku Polskiego ekonomi艣ci instytucji przewiduj膮 dalsz膮 dezinflacj臋 na pocz膮tku 2024 r. 鈥濼ypowe scenariusze 艣redniorocznej inflacji CPI na 2024 r. znajduj膮 si臋 w granicach mi臋dzy 4,4% a 6,5%, za艣 na 2025 r. 鈥� mi臋dzy 3,2% a 5,8%鈥� - czytamy w dokumencie.
Wed艂ug najnowszych prognoz na skutek utrzymania zerowego vat-u na 偶ywno艣膰 (do kwietnia) oraz sztucznie zani偶onych cen pr膮du i gazu dla gospodarstw domowych (do czerwca) inflacja CPI mo偶e przej艣ciowo spa艣膰 w okolice 3-4%. Jednak偶e po wyga艣ni臋ciu czynnik贸w administracyjnych inflacja zapewne przyspieszy do 6-8% w drugiej po艂owie roku.