Stanowiska w renomowanych firmach, wysokie wynagrodzenie, elastyczne godziny oraz praca z domu – to obietnice, które cyberprzestępcy składają w fałszywych ofertach zatrudnienia wysyłanych za pośrednictwem komunikatora WhatsApp.
„Witajcie, poszukujemy osób na naszej mobilnej platformie rezerwacji atrakcji, aby pomóc atrakcjom zwiększyć liczbę wyświetleń, rezerwacji i świadomości. Średnie dzienne wynagrodzenie wynosi 50-500 euro. Płacimy 2-20 euro za zadanie i otrzymujemy zapłatę po wykonaniu zadania. Można to zrobić za pomocą telefonu komórkowego” – to treść jednego z ogłoszeń o pracę, które przesyłane jest poprzez platformę WhatsApp. Właśnie przy pomocy takich ogłoszeń, obiecujących stosunkowo wysokie wynagrodzenie za wykonywanie prostych czynności, np. oglądanie krótkich filmików lub „lajkowanie” postów, fałszywi rekruterzy znanych firm wabią swoje ofiary. W dodatku obiecują w nich wysokopłatne stanowiska, które wymagają niewielkiego lub żadnego doświadczenia.
Prośba o wpłatę i podanie danych osobowych
Tymczasem osoby, które zainteresują się taką ofertą, są proszone o wpłacenie niewielkiej kwoty na podane przez oszustów konto. Gdy już to zrobią, przestępcy zaczynają żądać przekazania im danych osobowych oraz wykonania kolejnych przelewów, które argumentują koniecznością kupienia odpowiedniego sprzętu do pracy czy przeprowadzenia szkoleń. Choć zachęcona ofiara może przekazać oszustom swoje dane, niestety pracy się nie doczeka.
O tym, że to może być oszustwo, świadczyć może wiele sygnałów m.in. to, że otrzymana wiadomość, jest podobna do wiadomości phishingowych.
Brakuje zakresu obowiązków
Jak twierdzi John Shier, dyrektor ds. technologii w firmie Sophos, informacja o fałszywej ofercie ma przede wszystkim uruchomić u odbiorcy emocje i skłonić go do szybkiego działania, m.in. do podania danych osobowych czy wpłacenia pieniędzy.
– Oferty te są często podejrzanie atrakcyjne. Obiecują dobrze płatną pracę zdalną i związane z nią benefity czy elastyczny grafik – mówi John Shier. – Cyberprzestępcy kuszą ofiary także brakiem wymagań dotyczących doświadczenia w pracy na danym stanowisku, a jednocześnie bardzo rzadko w swoich ofertach zatrudnienia zamieszczają szczegóły dotyczące zakresu obowiązków – tłumaczy.
Jak nie dać się oszukać?
Warto wiedzieć, jak chronić swoje dane przed trafieniem w niepowołane ręce. Najważniejsze, aby nie klikać w linki zawarte w otrzymanej „ofercie pracy”.
– Jeśli osoba podająca się za rekrutera twierdzi, że reprezentuje jakąś firmę lub agencję, warto poszukać numeru telefonu danego podmiotu lub jego strony internetowej i sprawdzić, czy DzłDzԾ jest prawdziwe – radzi John Shier. – Trzeba pamiętać, że firmy szukające pracowników raczej nie kontaktują się z kandydatami za pośrednictwem komunikatorów. Wyjątkiem jest LinkedIn, na którym stosunkowo łatwo można sprawdzić, czy oferta jest prawdziwa. Każda podejrzana wiadomość, nie tylko na WhatsAppie, powinna wzbudzić czujność, a wszelkie działania powinny być podejmowane ze zdrowym rozsądkiem. Jeśli oferta wydaje się zbyt dobra, by była prawdziwa, to najprawdopodobniej jest to oszustwo.
Przestępcy korzystają z wycieków danych
Okazuje się, że oszustwa związane z fałszywymi ofertami pracy są powszechne we wszystkich krajach, jednak w niektórych w pewnych okresach mogą być bardziej natężone. Często podobne incydenty mają miejsce tuż po dużym większym wycieku danych w konkretnym kraju.
Według ekspertów Sophos, do wysyłania fałszywych ofert cyberprzestępcy prawdopodobnie wykorzystują kolejne zestawy numerów telefonów kupione w nielegalnych źródłach lub zdobyte wcześniej w wyniku ataku. Do takiego incydentu dosło np. w 2022 roku, gdy dane prawie 500 milionów użytkowników WhatsApp dostały się w ręce oszustów. Dzięki temu mieli oni dostęp do wielu pozyskanych w ten sposób baz numerów telefonicznych.
