���Dz�����

Od stycznia seniorzy mogą ubiegać się o rentę wdowią, która pozwala na łączenie renty rodzinnej po zmarłym małżonku z własnym świadczeniem emerytalnym. Z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że nowe świadczenie cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród wdów i wdowców. Wielu emerytów już złożyło wnioski, licząc na wyższe comiesięczne wypłaty. 

Od stycznia weszły w życie nowe przepisy, które umożliwią wdowom i wdowcom pobieranie zarówno renty rodzinnej, jak i własnej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Dzięki wprowadzonym zmianom osoby, które straciły małżonka, będą mogły skorzystać z mechanizmu zbiegu świadczeń, co pozwoli na częściowe sumowanie dwóch różnych źródeł dochodu. Tzn. renta wdowia będzie wypłacana od 1 lipca 2025 r. Obecnie wdowy i wdowcy mogą pobierać jedno świadczenie – wyższe lub wybrane spośród dwóch dostępnych opcji: rentę rodzinną lub własne świadczenie, takie jak np. emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy czy emerytura rolnicza.

Na czym polega renta wdowia?

Z nowego świadczenia mogą skorzystać osoby, które mają prawo do renty rodzinnej oraz własnej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy świadczenia. Nowe przepisy umożliwiają zbieg świadczeń, co oznacza, że osoby uprawnione będą mogły pobierać:

• 100 proc. renty rodzinnej + 15 proc. własnej emerytury lub renty, albo
• 100 proc. własnej emerytury lub renty + 15 proc. renty rodzinnej.

Zgodnie z zapowiedziami, od 1 stycznia 2027 r. wysokość drugiego świadczenia wzrośnie z 15 proc. do 25 proc. - niezależnie od wybranej opcji renty wdowiej. 

��– Wdowie lub wdowcowi przysługuje prawo do zbiegu świadczeń z rentą rodzinną wyłącznie po ostatnim małżonku. Warto podkreślić, że prawo do wypłaty świadczeń w przypadku zbiegu z rentą rodzinną wygasa z dniem poprzedzającym zawarcie nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną (...) Trzeba pamiętać, że jeśli klient w przyszłym roku złoży od razu wniosek o „rentę wdowią”, a nie będzie miał ustalonego prawa do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ZUS odmówi przyznania świadczenia w zbiegu z powodu braku prawa do drugiego świadczenia – wyjaśnia Wojciech Dąbrówka, rzecznik ZUS.

Kto może skorzystać z renty wdowiej?

Przepisy zawierają szczegółowe wytyczne dotyczące warunków, które musi spełnić senior, aby otrzymać rentę wdowią. 

• ��ą wdową lub wdowcem i mają co najmniej 60 lat w przypadku kobiet lub 65 lat - mężczyźni;
• pozostawały we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
• nabyły prawo do renty rodzinnej nie wcześniej niż po ukończeniu 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni);
• nie zawarły nowego związku małżeńskiego.

Nowe świadczenie dotyczy zatem osób, które spełniają określone warunki dotyczące wieku, statusu małżeńskiego, momentu nabycia prawa do renty rodzinnej oraz sytuacji prawnej po śmierci małżonka. Oznacza to, że świadczenie będzie przysługiwało wyłącznie osobom, które osiągnęły odpowiedni wiek emerytalny, pozostawały w związku małżeńskim do momentu śmierci współmałżonka, uzyskały prawo do renty rodzinnej po ukończeniu minimalnego wymaganego wieku oraz nie zawarły nowego związku małżeńskiego po stracie partnera. 

Renta wdowia nie tylko dla świadczeń z ZUS-u

Przez rentę rodzinną należy rozumieć nie tylko świadczenie wypłacane przez ZUS, ale również te, które przyznają inne organy emerytalne lub rentowe, takie jak renta rodzinna dla rolników, wojskowa renta rodzinna czy policyjna renta rodzinna.

W przypadku posiadania prawa do świadczeń zarówno z ZUS, jak i z innej instytucji emerytalnej lub rentowej, np. Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), Wojskowego Biura Emerytalnego (WBE), Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (ZER MSWiA) czy Biura Emerytalnego Służby Więziennej (BE SW), najpierw zostanie potwierdzone prawo do łącznej wypłaty świadczeń. Następnie każda z instytucji będzie odrębnie realizować wypłatę świadczenia, za które odpowiada. Dane z innych instytucji zostaną pozyskane we własnym zakresie.

Przykładowo wdowa, która jest uprawniona do emerytury z ZUS: 2300 zł, oraz do okresowej emerytury kapitałowej równej 240 zł, a po śmierci męża ma również prawo do renty rodzinnej z WBE – 2800 zł po złożeniu wniosku o wypłatę renty rodzinnej łącznie z emeryturą (w formule 100 proc. renty rodzinnej oraz 15 proc. emerytury WBE) otrzyma 3181 zł (WBE będzie jej wypłacało 100 proc. renty rodzinnej, czyli 2800 zł, a ZUS będzie wypłacał 15 proc. emerytury, czyli 345 zł, i 15 proc. okresowej emerytury kapitałowej, czyli 36 zł).

Renta wdowia – limity

Jak przypomina ZUS, suma wypłacanych świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Do tego limitu wlicza się świadczenia, które będą wypłacane łącznie, a także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy emerytalnej lub odrębnych przepisów. Obecnie wysokość sumy świadczeń ustalonych w zbiegu nie może zatem przekraczać 5342,88 zł (3 x 1780,96 zł). Od 1 marca 2025 r. kwota ta wzrośnie wraz z waloryzacją emerytur. 

Jeżeli suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury, to świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę przekroczenia. Zgodnie z ustawą w pierwszej kolejności będą pomniejszane świadczenia finansowane z budżetu państwa, we wskazanej poniżej kolejności:

• świadczenia z zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych,
• świadczenia z zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji,
• Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
• Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej,
• inne świadczenia.

W dalszej kolejności będą pomniejszane odpowiednio: świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, świadczenia finansowane z Funduszu Pracy, świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych oraz świadczenia finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Łączenie renty rodzinnej z rentą z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego

Jeżeli senior oprócz renty rodzinnej i emerytury ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, to na jego wniosek może otrzymać miesięczne świadczenia w następującej konfiguracji:

• 100 proc. renty rodzinnej, 15 proc. emerytury i 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego albo
• 100 proc. emerytury, 15 proc. renty rodzinnej i 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, albo
• 100 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, 15 proc. renty rodzinnej i 50 proc. emerytury.

Przyjrzyjmy się tej sytuacji na przykładzie. Zakładając, że wdowiec jest uprawniony do renty rodzinnej: 2400 zł, emerytury: 1700 zł oraz  renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy: 2000 zł to obecnie pobiera obecnie jako świadczenie korzystniejsze 100 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, czyli 2000 zł, oraz 50 proc. emerytury, czyli 850 zł, co przekłada się na 2850 zł miesięcznie. W tym przypadku wypłata renty rodzinnej była zawieszona. Jednak jeżeli wdowiec złoży wniosek o tzw. rentę wdowią, w którym wskaże, że od 1 lipca 2025 r. chce pobierać: 100 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, 50 proc. emerytury oraz 15 proc. renty rodzinnej to łączna kwota świadczeń, która będzie przysługiwała wdowcowi, wyniesie 3210 zł (100 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, czyli 2000 zł, 50 proc. emerytury, czyli 850 zł, i 15 proc. renty rodzinnej, czyli 360 zł). 

Jak i kiedy złożyć wniosek?

Wnioski o rentę wdowią można składać już od 1 stycznia 2025 r., a pierwsze wypłaty rozpoczną się od 1 lipca 2025 r. Z danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że . Wniosek o świadczenie można złożyć w:

• dowolnej placówce: KRUS, ZUS, WBE, ZER-MSWiA, BESW,
• poprzez ePUAP lub w formie dokumentu elektronicznego,
• za pośrednictwem poczty.

Warto podkreślić, że jeśli osoba uprawniona już pobiera rentę rodzinną i własne świadczenie, nie musi dołączać dodatkowych dokumentów. Natomiast w sytuacji, gdy senior ubiega się o rentę rodzinną lub emeryturę, konieczne będzie dostarczenie wymaganych załączników.

DF

Ź��ó��ł��: