Unia Europejska przeznaczy 4,7 mld euro na inwestycje w Republice Południowej Afryki, między innymi na projekty związane z zieloną energią, na budowę kolei i portów oraz produkcję szczepionek - ogłosiła przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen w czwartek w Kapsztadzie podczas ósmego szczytu UE-RPA.


„Krajobraz geopolityczny się zmienia, przez co silne partnerstwa są ważniejsze niż kiedykolwiek” - powiedziała von der Leyen, nawiązując do odczuwanych przez Europę i RPA skutków polityki zagranicznej administracji prezydenta USA Donalda Trumpa.
„RPA może liczyć na Europę. I wiem, że Europa może liczyć na RPA” – dodała, po czym w obecności prezydenta RPA Cyrila Ramaphosy i przewodniczącego Rady Europejskiej Antonio Costy ogłosiła przygotowany dla tego kraju pakiet inwestycyjny. Będzie on, jak wyjaśniła von der Leyen, bazował na dotacjach i pożyczkach instytucji UE i państw członkowskich, ale także Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju; wykorzystane będą też inwestycje prywatne.
Dla pracujących właśnie nad budżetem władz południowoafrykańskiego kraju informacja ta przyszła w najbardziej odpowiednim czasie. W marcu Stany Zjednoczone wycofały się bowiem z umowy, która wcześniej przyznała Republice Południowej Afryki wsparcie na przejście na czyste źródła energii.
Zbliżenie między UE i RPA następuje po siedmioletnim ochłodzeniu we wzajemnych relacjach; poprzedni szczyt odbył się w 2018 r. w Brukseli. Na tę przerwę wpłynęły dwa wydarzenia. RPA nigdy nie potępiła publicznie Rosji za inwazję na Ukrainę w lutym 2022 r. UE i RPA inaczej postrzegają też wojnę Izraela z Hamasem w Strefie Gazy. Ale UE doceniła niedawne zaproszenie do RPA prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, który spotka się z prezydentem Ramaphosą 10 kwietnia.
To właśnie wojny na Ukrainie i na Bliskim Wschodzie są istotnymi tematami poruszanymi podczas czwartkowego szczytu w Kapsztadzie. Dla obu stron ważna jest też eskalacja przemocy w Demokratycznej Republice Konga oraz sytuacja w Sudanie i Sudanie Południowym.
Oferowany RPA pakiet inwestycyjny jest elementem unijnej strategii Global Gateway, która według Brukseli jest kontrpropozycją dla chińskiej inicjatywy Pasa i Szlaku. UE uważa, że dzięki inwestycjom cyfrowym i ekologicznym odzyska utracone, głównie na rzecz Chin, wpływy w Afryce, w której w latach 2021–2027 chce zainwestować ponad 150 mld euro.
Tadeusz Brzozowski (PAP)
tebe/ ap/