Zwolnienie lekarskie w ciąży - to zagadnienie rozpala klawiatury i księgowość. Zbliżający się sezon wakacyjny powoduje, że pojawiło się kilka pytań związanych z wyjazdem podczas przebywania na tzw. chodzącym "L4". Jak się okazuje, rozwianie wątpliwości nie będzie łatwe.
- Jestem w ciąży i przebywam na zwolnieniu lekarskim, tzw. chodzącym. Czy mogę wyjechać nad morze na długi weekend? - pyta nasza czytelniczka. Inna wspomniała o tygodniowym wyjeździe do Grecji. Padały pytania o wyjazd do rodziny, na spływ kajakowy i z dwójką starszych dzieci na kurs językowy.
W przypadku stwierdzenia przez lekarza niezdolności do pracy skutkującego tzw. leżącym zwolnieniem lekarskim nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony powinien spędzić ten czas w domu lub w innym miejscu zadeklarowanym pracodawcy lub organowi rentowemu (najczęściej Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych).
Dz
Jak jednak wygląda sytuacja podczas tzw. zwolnienia chodzącego, czyli uznania przez lekarza, że chory może opuszczać dom w czasie, w jakim został uznany za niezdolnego do pracy? Sytuacja jest szczególnie niejasna, kiedy niezdolność do pracy dotyczy kobiet ciężarnych i nie jest związana z konkretną jednostką chorobową, co z zagrożeniami, jakie niesie ze sobą "zwykły tryb życia" czy normalne wykonywanie pracy. Czy w takim wypadku należy całą ciążę spędzić w miejscu zamieszkania i wykluczone są wyjazdy wypoczynkowe?
Odpowiedź na zadane wyżej pytanie niestety nie jest jednoznaczna, a każdy przypadek trzeba rozpatrzyć indywidualnie przy uwzględnieniu wszelkich okoliczności – przede wszystkim wymaga ustalenia, czy taki wyjazd nie narazi na utratę bądź też pogorszenie stanu zdrowia ciężarnej.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż korzystającą ze zwolnienia lekarskiego z uwagi na ciążę kobietę obowiązują te same zasady, jak w przypadku korzystania ze „zwykłego” zwolnienia lekarskiego.
Zwolennicy poglądu, iż będąc na "L4" w trakcie ciąży (zwolnienie chodzące), żԲ wyjechać np. na długi weekend nad morze, wskazują, że w pierwszej kolejności należy zgłosić do właściwego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (lub innego właściwego organu rentowego) fakt, iż przez pewien okres będzie się przebywać pod innym adresem. W związku z tym każda zmiana miejsca pobytu (nawet jeżeli jest to zaledwie kilka dni) powinna być zgłoszona celem uniknięcia możliwych nieporozumień związanych np. z przeprowadzeniem w tym czasie kontroli prawidłowości korzystania ze zwolnienia.
W dalszej kolejności wskazują, że w trakcie trwania zwolnienia – nawet jeżeli w czasie, na jaki zostało wydane, ubezpieczona może chodzić – należy robić wszystko, aby nie nadwyrężać zdrowia, a wręcz je poprawiać. Jeżeli wyjazd nad morze ma okazać się pomocny – to nie ma żadnych przeciwwskazań. Kluczowe przy ocenie będzie tylko to, czy zwolnienie nie zostało wykorzystane w niewłaściwy sposób i nie wiązało się np. z nadwyrężaniem się, czy też wyjazd nastąpił mimo uprzednich przeciwwskazań ze strony lekarza. Może się natomiast zdarzyć, że lekarz wręcz zaleci wyjazd nad morze, np. celem zmiany otoczenia czy też poprawy stanu psychicznego.
Zwolennicy poglądu, iż będąc na L4 w trakcie ciąży (zwolnienie chodzące), nie żԲ odbywać podróży w celach wakacyjnych, wskazują, że zwolnienie nie stanowi okresu dodatkowego urlopu wypoczynkowego ani też dodatkowych dni wolnych, które mogłyby zostać wykorzystane na de facto wakacje.
Najprościej rzecz ujmując – jeśli nie możesz chodzić do pracy, to nie możesz też jechać nad morze, a kod 1 na zaświadczeniu lekarskim dotyczy jedynie możliwości udania się na drobne zakupy, do apteki, do lekarza czy też w odwiedziny do rodziny.
Organ bądź sąd może uznać, iż zwolnienie zostało wykorzystane niezgodnie z jego przeznaczeniem, co w konsekwencji wiązać się będzie nie tylko z utratą prawa do zasiłku, ale także z koniecznością zwrotu dotychczas pobranego zasiłku, który może wówczas zostać uznany za świadczenie pobrane nienależnie.
Podsumowując, w obecnym stanie prawnym nie jest możliwa jednoznaczna odpowiedź na powyższe pytanie. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się być zwrócenie się w pierwszej kolejności do lekarza prowadzącego ciążę o wydanie stosownego zaświadczenia, a w przypadku, gdy nie stwierdzi on przeciwwskazań do wyjazdu lub wręcz go zaleci, należy również zgłosić ZUS-owi zmianę miejsca pobytu wraz z terminem.
Autorki: radca prawny , aplikantka adwokacka Eliza Alama,
***
Dz pomaga to nowy cykl, w którym staramy się opisywać problemy naszych czytelników. Odpowiedzi udzielają prawnicy z ArsLege. Masz problem w pracy, życiu codziennym, a może biznesowym? Zachęcamy do wysyłania pytań na adres:ٲԾ쾱..
oprac. aw
