Podatnicy niezgadzajÄ…cy siÄ™ z decyzjami fiskusa czÄ™sto rezygnujÄ… z dochodzenia sÅ‚usznoÅ›ci swoich racji przed ²õÄ…»åami administracyjnymi, ponieważ nie znajÄ… procedur ²õÄ…»åowych, a nie stać ich na pomoc profesjonalisty. ZastÄ™pca procesowy może być jednak wyznaczony z urzÄ™du. W razie potrzeby wolno ubiegać siÄ™ o jego zmianÄ™.
Sposób na koszty
Podatnicy powierzajÄ… zazwyczaj prowadzenie spraw przed ²õÄ…»åami administracyjnymi - ze wzglÄ™du na ³úÅ‚ożoność takich sporów i ryzyko zapÅ‚aty sporych sum - adwokatom, radcom prawnym lub doradcom podatkowym. Brak funduszy na ustanowienie profesjonalnego peÅ‚nomocnika nie zamyka drogi do dochodzenia sÅ‚usznoÅ›ci swoich racji. Można wystÄ…pić o wyznaczenie zastÄ™pcy procesowego z urzÄ™du. Takie wsparcie uzyskuje siÄ™ w ramach tzw. prawa pomocy.
Należy wyjaÅ›nić, że prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym lub caÅ‚kowitym. W pierwszym przypadku obejmuje ono albo zwolnienie od kosztów ²õÄ…»åowych, albo ustanowienie adwokata, radcy prawnego czy doradcy podatkowego. W drugim - uzyskuje siÄ™ obie te formy pomocy. PodsumowujÄ…c, można ubiegać siÄ™ tylko o ustanowienie zastÄ™pcy procesowego albo wnioskować zarówno o jego wyznaczenie, jak i zwolnienie z obowiÄ…zku pokrywania kosztów ²õÄ…»åowych.
×ãÖDzÊÈü¹û
Wniosek o pomoc
Prawo pomocy jest przyznawane na wniosek zainteresowanego - ³úÅ‚ożony przed lub w trakcie postÄ™powania. Wniosek trzeba sporzÄ…dzić na urzÄ™dowym formularzu. Osoby fizyczne korzystajÄ… z druku oznaczonego symbolem PPF, a osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadajÄ…ce osobowoÅ›ci prawnej wypeÅ‚niajÄ… PPPr. Wniesienie wniosku nie wiąże siÄ™ z opÅ‚atami ²õÄ…»åowymi.
Druki PPF i PPPr są dostępne w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Inne druki.
Udzielenie prawa pomocy jest formÄ… dofinansowania strony postÄ™powania ²õÄ…»åowoadministracyjnego z budżetu paÅ„stwa. RozwiÄ…zanie to stosuje siÄ™ w przypadkach, w których zdobycie dostatecznych Å›rodków na zapewnienie sobie wsparcia profesjonalnego zastÄ™pcy procesowego jest obiektywnie niemożliwe. Wnioskodawca musi wiÄ™c wskazać fakty uzasadniajÄ…ce zasadność przyznania prawa pomocy oraz opisać swój stan majÄ…tkowy, kondycjÄ™ finansowÄ…, osiÄ…gane dochody, a jeżeli jest osobÄ… fizycznÄ… - przedstawia również sytuacjÄ™ rodzinnÄ….
SÄ…d może zweryfikować ³úÅ‚ożone w tym zakresie oÅ›wiadczenia. Jeżeli budzÄ… one wÄ…tpliwoÅ›ci lub nie wystarczajÄ… do oceny rzeczywistych możliwoÅ›ci pÅ‚atniczych, wnioskodawca jest wzywany do ³úÅ‚ożenia dodatkowych oÅ›wiadczeÅ„ lub przedÅ‚ożenia dokumentów źródÅ‚owych dotyczÄ…cych jego sytuacji majÄ…tkowej, dochodów czy stanu rodzinnego. Dokumentami źródÅ‚owymi mogÄ… być m.in. wyciÄ…gi z rachunków bankowych, odpisy zeznaÅ„ podatkowych, dowody potwierdzajÄ…ce wysokość wydatków ponoszonych na bieżące utrzymanie.
Wybór pełnomocnika
Podatnik może we wniosku o przyznanie prawa pomocy wskazać z imienia i nazwiska osobÄ™, która miaÅ‚aby być jego zastÄ™pcÄ… procesowym. Trzeba jednak pamiÄ™tać, że ²õÄ…»å rozstrzyga wyÅ‚Ä…cznie o zasadnoÅ›ci ustanowienia peÅ‚nomocnika z urzÄ™du, a nie decyduje, kto ma nim zostać. Wybór należy do korporacji zawodowej. SÄ…d, przyznajÄ…c podatnikowi prawo pomocy w zakresie ustanowienia zastÄ™pcy procesowego z urzÄ™du, zwraca siÄ™ o wyznaczenie konkretnej osoby do okrÄ™gowej rady adwokackiej, rady okrÄ™gowej izby radców prawnych lub Krajowej Rady Doradców Podatkowych. Dana korporacja zawodowa może natomiast wziąć pod uwagÄ™ proÅ›bÄ™ wnioskodawcy o wyznaczenie rekomendowanego przez niego adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego. Czyni to jednak w porozumieniu z tÄ… osobÄ….
Ustanowienie adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego w ramach prawa pomocy jest równoznaczne z udzieleniem peÅ‚nomocnictwa. Stanowi tak art. 244 § 2 Prawa o postÄ™powaniu przed ²õÄ…»åami administracyjnymi. ZastÄ™pca procesowy ustanowiony z urzÄ™du ma jednak prawo i obowiÄ…zek wystÄ™pować w imieniu podatnika od momentu zawiadomienia go o wyznaczeniu do peÅ‚nienia tej funkcji. Jest przy tym zobligowany z należytÄ… starannoÅ›ciÄ… podejmować wszelkie dziaÅ‚ania majÄ…ce na celu ochronÄ™ jego interesów.
Fakt, że zastępca procesowy został ustanowiony z urzędu, nie wyklucza jego zmiany. Decyzję w tym zakresie podejmuje odpowiednia korporacja zawodowa. Sąd nie ma uprawnień, aby oceniać sposób reprezentacji i współpracy pełnomocnika z podatnikiem. Podatnik, który ma zastrzeżenia do poziomu usług świadczonych przez przyznanego mu zastępcę procesowego i chce wyznaczenia innego, powinien zwrócić się do okręgowej rady adwokackiej, rady okręgowej izby radców prawnych lub Krajowej Rady Doradców Podatkowych.
|
Zmiany w zakresie przyznawania prawa pomocy Odciążenie sÄ™dziów - sprawy zwiÄ…zane z prawem pomocy bÄ™dÄ… rozpatrywane, co do zasady, przez referendarzy ²õÄ…»åowych (obecnie jest to opcja fakultatywna), a jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach przez ²õÄ…»å. Wynagrodzenie peÅ‚nomocnika - ²õÄ…»å bÄ™dzie mógÅ‚ w uzasadnionych przypadkach obniżyć wynagrodzenie standardowo przysÅ‚ugujÄ…ce zastÄ™pcy procesowemu wyznaczonemu z urzÄ™du; bÄ™dzie to miaÅ‚o zastosowanie w sytuacjach, gdy wkÅ‚ad pracy peÅ‚nomocnika bÄ™dzie niewspółmiernie niski do wysokoÅ›ci przewidzianego honorarium. Usprawnienie procesu wyznaczania zastÄ™pcy procesowego z urzÄ™du - korporacja zawodowa (okrÄ™gowa rada adwokacka, rada okrÄ™gowej izby radców prawnych lub Krajowa Rada Doradców Podatkowych) na wyznaczenie peÅ‚nomocnika bÄ™dzie miaÅ‚a 14 dni od dnia otrzymania postanowienia o przyznaniu prawa pomocy, a o wyborze bÄ™dzie musiaÅ‚a niezwÅ‚ocznie zawiadomić peÅ‚nomocnika oraz ²õÄ…»å. Nowe druki wniosków - majÄ… funkcjonować nowe formularze wniosków o przyznanie prawa pomocy (nie zostaÅ‚y jeszcze ogÅ‚oszone). |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 30.08.2002 r. - Prawo o postÄ™powaniu przed ²õÄ…»åami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.)
autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 54 (1199) z dnia 2015-07-06
Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl
