Uproszczenie wymogów dokumentacyjnych, szerszy wybór operatora pocztowego, instytucja amicus curiae z inicjatywy ąu - to niektóre propozycje nowego projektu MS, który ma przyspieszyć i zwiększyć efektywność postępowań przed ąami administracyjnymi. Projekt we wtorek trafił do wykazu prac rządu.
Projektowane zmiany w ustawie – Prawo o postępowaniu przed ąami administracyjnymi obejmują sześć propozycji, które mają na celu - jak podkreślił resort sprawiedliwości - uproszczenie procedur i zwiększenie efektywności postępowań. Projekt w tej sprawie rząd planuje przyjąć do końca czerwca.
Wśród głównych propozycji jest uproszczenie wymogów dokumentacyjnych - zniesienie obowiązku składania dokumentu potwierdzającego umocowanie, jeśli ą może je samodzielnie sprawdzić w dostępnych rejestrach elektronicznych. "Obowiązujący obecnie wymóg składania tych dokumentów (lub ich uwierzytelnionych odpisów) w sytuacji, gdy stwierdzenie przez ą umocowania jest możliwe na podstawie wykazu lub innego rejestru, do którego ą ma dostęp drogą elektroniczną, stanowi zbędną biurokrację" - oceniło MS.
Kolejną zmianą jest wprowadzenie szerszego wyboru operatora pocztowego – umożliwienie skutecznego wniesienia pisma do ąu nie tylko za pośrednictwem operatora wyznaczonego, ale także dowolnego operatora działającego zgodnie z prawem pocztowym oraz operatorów zagranicznych z UE, EFTA lub Szwajcarii. Zmiana ta ma dostosować polskie przepisy do orzecznictwa TSUE, by nie uzależniać skutecznego wniesienia pisma wyłącznie od skorzystania z operatora wyznaczonego do świadczenia usług powszechnych.
Projekt wprowadza też instytucję amicus curiae, czyli umożliwia np. organizacjom społecznym przedstawianie ważnych opinii, o ile nie spowoduje to nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. "Mając na uwadze występowanie spraw o precedensowym i skomplikowanym charakterze, których rozstrzygnięcie jest istotne dla debaty publicznej lub może rzutować na sytuację prawną wielu osób, dostrzeżono potrzebę wprowadzenia do postępowania przed ąami administracyjnymi instytucji tzw. przyjaciela ąu (łac. amicus curiae), która ma umożliwić ąowi uzyskanie istotnego dla sprawy poglądu organizacji społecznej lub organu administracji publicznej" - czytamy w informacji o projekcie.
Resort chce też zwiększyć elastyczność w łącznym rozpoznawaniu spraw – wprowadzenie zasady, że ą może połączyć sprawy jedynie wtedy, gdy nie doprowadzi to do nadmiernego przedłużenia postępowania. To "wprowadzenie wyjątku od zasady łącznego rozpoznawania spraw w sytuacji, w których połączenie wszystkich spraw ze skarg na decyzję sprawiłoby, że wydanie przez ą orzeczenia w roząnym terminie byłoby nadmiernie utrudnione, a nawet niemożliwe". W tej sprawie chodzi o usprawnienie postępowań toczących się przed ąami administracyjnymi w szczególnie skomplikowanych sprawach, w których do ąu wpłynęło wiele skarg na tę samą decyzję.
Kolejną propozycją mającą usprawnić ąownictwo administracyjne jest ograniczenie uprawnień organizacji społecznych – wyłączenie pod pewnymi warunkami prawa do wniesienia skargi kasacyjnej do NSA przez organizację społeczną. "W przypadku gdy ostateczny akt lub czynność ąu są korzystne dla ich adresata (strony postępowania), a ich zgodność z prawem kwestionuje jedynie podmiot, który został dopuszczony do postępowania ąowo-administracyjnego na prawach strony (np. organizacja społeczna lub organ samorządu zawodowego), to uwzględnienie skargi kasacyjnej wniesionej przez ten podmiot powoduje niekorzystne skutki dla strony" - tłumaczy MS.
Zapewnia też, że pozostałe uprawnienia organizacji społecznej w postępowaniu ąowo-administracyjnym pozostaną bez zmian.
Ostatnią w kolejności propozycją jest rozszerzenie prawa do zwrotu wpisu ąowego – umożliwienie zwrotu wpisu za każde skutecznie uwzględnione zażalenie, nie tylko w sprawach grzywien. Obecne przepisy przewidują możliwość zwrotu wpisu od zażalenia na postanowienie ąu pierwszej instancji jedynie w przypadku uwzględnienia zażalenia na postanowienie w przedmiocie ukarania grzywną.
"Rozwiązanie to nie wydaje się właściwe, bowiem – zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawnego – obywatel nie powinien być narażony na ponoszenie dodatkowych kosztów spowodowanych wydaniem wadliwego postanowienia przez ą pierwszej instancji" - dodało ministerstwo.
Za projekt, który Rada Ministrów zamierza przyjąć do końca czerwca, odpowiada wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha. (PAP)
nno/ mrr/
